Thevenin Teoremi

Thevenin Teoremini, bir elektrik devresinde gerekli dönüşümler yapıldıktan sonra, devrenin bir gerilim kaynağı ile ona seri bağlı bir direnç ile gösterilmesi şeklinde tanımlayabiliriz. Elde edilen devreye Thevenin Eşdeğeri denir. Burada amaç, karmaşık olan devreyi basitleştirmek ve bu devreyi daha kolay değerlendirebilmektir. 

Thevenin eşdeğer direnci; gerilim kaynakları kısa devre, akım kaynakları ise açık devre yapılarak, eşdeğer gerilim ise çevre akımları, düğüm gerilimleri vb. metodlar yardımıyla bulunabilir. Son olarak bulunan bu değerler kullanılarak Thevenin eşdeğer devresi oluşturulur. Hadi bir örnekle bilgilerimizi pekiştirelim. 

Aşağıdaki devrede R3 direnci üzerinden geçen gerilim ve akımı Thevenin Teoremi ile bulalım.

Şimdi sırasıyla eşdeğer direnç ve gerilimi bulalım. RTH ve UTH bulunurken A-B uçları arasındaki devre elemanı devreden çıkarılır. Ben önceliği RTH’a veriyorum siz UTH’tan da başlayabilirsiniz. RTH bulunurken gerilim kaynakları kısa, akım kaynakları açık devre yapılır ve seçtiğimiz direncin bağlantı noktalarından (A ve B noktaları) eşdeğer direnç bulunur. Bu aşamada devre şeması aşağıdaki gibi olur.

Görüldüğü üzere R1 ile R2 ve R4 ile R5 dirençleri kendi aralarında paralel bağlıdır. O halde gerekli hesaplamaları yaptıktan sonra bu dirençleri tek bir direnç gibi düşünebilir ve eş değer direncimizi bulabiliriz.

Şimdi de UTH 'ı yani eşdeğer devrenin gerilimini bulalım. 

UAB, UA ve UB gerilimlerinin farkına eşittir. O halde önce bu değerleri bulalım.

            UA ve UB değerlerinin farkını alarak UAB,  diğer bir deyişle UTH gerilimimizi bulmuş olduk. Tabi tüm bu sonuçları bulmuşken akımı es geçmek Georg Simon Ohm' a ayıp olur. 

Geldik sona! Bulduğumuz bu değerleri kullanarak Thevenin eşdeğer devresini oluşturalım.

Unutmadan belirtelim, eşdeğer devrede RTH direnci devreye seri bağlanır. Tabi devreden çıkarttığımız R3 direncini eklemeyi de unutmuyoruz. 

Böylelikle örneğimizin sonuna geldik. Elimden geldiğince sade bir dilde anlatmaya çalıştım, umarım yararlı olmuştur. 

Norton Teoremi konusuna ulaşmak için tıklayınız.

Bu içerikte hata olduğunu düşünüyorsanız "hata bildir" kısmından bildirebilirsiniz.

Bu içeriği belirli "kurallar" çerçevesinde paylaşabilirsinz.