İşlemsel yükselteçlerin temel görevi iki girişi arasındaki gerilimin yada
sinyalin farkını alarak elde ettiği değeri kendi kazancı kadar yükselterek çıkışa vermektir. İşlemsel yükselteçlerin
temel özellikleri arasında son derece yüksek gerilim kazancı, yüksek
giriş direnci
ve düşük
çıkış direnci, sayılabilir. İç devre yapısı tek bir yonga üzerine bir
ila dört adet işlemsel yükselteç oluşturabilmek için, yüzlerce son derece küçük transistör ve
devre elemanından
oluşur.
Bu devreler sadece BJT (bipolar junction transistor), JFET (jonction
field effect transistor) ya da MOSFET (metal oxide semiconductor FET) kullanılarak yapılabilir.
İşlemsel
yükselteçlerin kullanım alanları oldukça geniş bir yelpazeye dağılmakta ve
elektroniğin her dalında çeşitli tip ve özellikteki işlemsel yükselteçler
kullanılmaktadır.
Başlıklar halinde kullanıldıkları alanları inceleyecek olursak,
Analog Bilgisayar İşlemleri : Toplama, çıkarma, bölme, çarpma, türev alma, integral alma, logaritma alma, üs alma ve trigonometrik fonksiyonlardır.
Yükselteç İşlemleri : Enstrumantasyon (ölçme) yükselteci, ses frekans yükselteci, motor kontrol
yükselteçleri ve basit yükselteç devreleridir.
Dalga Şekillendirici İşlemleri : Kırpıcı, sinüs - kare dalga dönüştürücü, kare – üçgen dalga dönüştürücü ve kenetleyicilerdir.
Regülasyon İşlemleri : Voltaj regülasyon işlemleri (RMS),-DC dönüştürücü, gerilim çoklayıcı işlemleri ve konvertisör işlemleridir.
Veri Transfer İşlemleri : Gerilim frekans dönüştürücü ve kablolu veri transfer devreleridir.
Sinyal Analiz İşlemleri : Özel karşılaştırma işlemleri, pencere karşılaştırıcı, tepe dedektörü ve gerilim dağıtıcı.
Sinyal Üreteç İşlemleri : Wien köprü osilatörü, kare dalga ve üçgen dalga üreteci, testere dişi ve darbe üreteci, merdiven dalga üreteci, gerilim kontrollü frekans üreteç işlemleri, modülasyon işlemleri ve zamanlama devreleri.
Test ve Ölçme İşlemleri : Akım, gerilim, direnç, frekans, faz, kapasite, güç, transistör test, opamp test, ısı ve diğer fiziksel büyüklükler ölçme devreleri.
Filtre İşlemleri : Aktif filtre işlemleri, alt geçiren, üst geçiren, band geçiren filtre, işlemleri.
İşlemsel yükselteçlerin kullanım alanları burada listelenen konularla sınırlı olmayıp,
uygulamada pek çok alanda kullanılmaktadır. İşlemsel yükselteçlerin kullanım alanları
sadece tasarımcıların hayal gücü ile sınırlıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder